ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ
Περί κορονοϊού SARS–COV-2 και νόσου COVID-19
Ο νέος κορονοϊός γνωστός με το διεθνές όνομα SARS-CoV-2 (Severe Acute Respiratory Syndrome Coronavirus 2) είναι ένας ρετροϊός-γονιδίωμα μονόκλωνου RNA-με γενετικές ομοιότητες με την οικογένεια των ιών SARS-CoV. Ο ιός αυτός είναι η αιτία του Σοβαρού Οξέος Αναπνευστικού Συνδρόμου τύπου 2 της νόσου COVID-19 (Coronavirus disease 2019) και είναι μεταδοτικός μεταξύ των ανθρώπων. Δεν υπάρχει εμβόλιο κατά του συγκεκριμένου ιού. Ο SARS-CoV-2 είναι υπεύθυνος για την πανδημία κορονοϊού 2019-20, μία κατάσταση διεθνούς ενδιαφέροντος που αφορά τη δημόσια υγεία.
Αλυσιδωτή Μετάδοση του ιού SARS-CoV-2
Οι μέχρι σήμερα έρευνες με τα αποδεδειγμένα στοιχεία τους δείχνουν ότι ο ιός SARS-CoV-2 που προκαλεί τη νόσο COVID-19, ακολουθεί μία αλυσιδωτή μετάδοση καθώς μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο και συγκεκριμένα ότι πάνω από το 10% των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων (δηλαδή τουλάχιστον ένα στα δέκα) μολύνεται από τον ιό που φέρει κάποιος ασυμπτωματικός άρρωστος. Επιπλέον, ο χρόνος που μεσολαβεί ανάμεσα σε δύο διαδοχικά περιστατικά στην «αλυσίδα» μετάδοσης μπορεί να είναι λιγότερο και από μία εβδομάδα (στην Κίνα ήταν περίπου τέσσερις μέρες). Σύμφωνα με τους ερευνητές, το χρονικό αυτό διάστημα θεωρείται σύντομο γεγονός που συντείνει στη γρήγορη επέκταση των κρουσμάτων και στη δυσκολία ανάσχεσης τους. Η λήψη εκτεταμένων μέτρων ελέγχου δικαιολογείται αφού η ασυμπτωματική μετάδοση καθιστά τον περιορισμό της νόσου δύσκολο. Απόδειξη αυτού είναι τα αυξανόμενα κρούσματα σε εκατοντάδες πόλεις του κόσμου που δεν έλαβαν έγκαιρα μέτρα ελέγχου (όπως απομόνωση, καραντίνα, κλείσιμο σχολείων, ταξιδιωτικούς περιορισμούς και ματαίωση όλων των μαζικών συναθροίσεων) τα οποία και επιβεβαιώνουν την πρωτοφανή απειλή του ιού.
Ορισμός Πανδημίας
Η πανδημία, που προκύπτει από τη σύνθεση των λέξεων παν (όλος) και δήμος (πληθυσμός), είναι επιδημία(1) λοιμωδών ασθενειών που εξαπλώνεται με πολύ γρήγορους ρυθμούς σε μία μεγάλη περιοχή (ήπειρο) ή σε παγκόσμια κλίμακα και απειλεί το σύνολο του πλυθυσμού. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει δημιουργήσει μία εξαβάθμια κατάταξη που περιγράφει τη διαδικασία με την οποία ένας νέος ιός κινείται από τις πρώτες λοιμώξεις στον άνθρωπο σε μία πανδημία. Η πανδημία ξεκινά με τη μόλυνση ζώων από τον ιό, ενδιάμεσα με λίγες περιπτώσεις των ζώων να μολύνουν ανθρώπους, στη συνέχεια φτάνει σε ένα στάδιο στο οποίο ο ιός αρχίζει να εξαπλώνεται από άνθρωπο σε άνθρωπο και τελειώνει με μία πανδημία όταν πλέον λοιμώξεις από τον ιό έχουν εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο.
- Επιδημία (επί + δήμος) ή λοιμός, χαρακτηρίζεται η έξαρση νόσου που εμφανίζεται σε έναν ανθρώπινο πληθυσμό και δεδομένη χρονική περίοδο, σε βαθμό μεγαλύτερο του αναμενόμενου. Περιορίζεται γεωγραφικά σε έναν τόπο ή μία ολόκληρη χώρα.
Εμβόλιο και πανδημία COVID-19
Αυτήν την περίοδο, όλο το υγειονομικό προσωπικό των δημόσιων νοσοκομείων σε ολόκληρο τον κόσμο στο οποίο είναι ενωμένες και οι δυνάμεις των τεχνολόγων ακτινολόγων, παλεύει να αντιμετωπίσει την νόσο Covid-19 ώστε να κρατηθούν στη ζωή συνάνθρωποι τους αλλά και οι ίδιοι. Ταυτόχρονα σε εργαστήρια και ακαδημαϊκά ιδρύματα δίνεται επίσης μεγάλος αγώνας ενάντια στο χρόνο ώστε να βρεθούν οι βασικότερες θεραπευτικές προσεγγίσεις και το εμβόλιο που θα δώσει ένα τέλος στις πρωτόγνωρες συνθήκες της τρέχουσας πανδημίας. Αυτό γίνεται με βάση τις δυνατότητες που έχουν οι ερευνητές και τις οποίες διαμορφώνει ο ίδιος ο ιός και η νόσος COVID-19. Μέχρι στιγμής υπάρχουν βοηθητικές θεραπείες για συμπτώματα που προκαλεί η νόσος.
Σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), εξαιτίας της δυναμικής εξάπλωσης του νέου κορονοϊού SARS-CoV-2 παγκόσμια αλλά και της μη διάθεσης ειδικού εμβολίου, εκτός από τα μέτρα πρόληψης, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση διεθνώς στην έρευνα με σκοπό την ανακάλυψη νέων και ασφαλών αντιιϊκών φαρμάκων. Στόχοι της χρήσης αντιιϊκών είναι:
- Η θεραπεία των ασθενών
- Η βέλτιστη χρήση των αντιιϊκών βάσει επιστημονικά τεκμηριωμένων οδηγιών
- Ο περιορισμός της διασποράς του νέου κορονοϊού SARS-CoV-2
ΓΕΝΙΚΑ Τα εμβόλια είναι ειδικές ουσίες (αντιγόνα), που χωρίς ή με ελάχιστες ανεπιθύμητες ενέργειες διεγείρουν τους αμυντικούς μηχανισμούς του οργανισμού με αποτέλεσμα την παραγωγή των αντισωμάτων, που μας προφυλάσσουν ολικά ή μερικά, μόνιμα ή παροδικά από τις ασθένειες που προκαλούν οι παθογόνοι παράγοντες, που αντιστοιχούν στα αντιγόνα τους.
- Τα αντι-ιικά φάρμακα είναι βραχυπρόθεσμη «δυνητική θεραπεία» με βάση τα πρώτα κλινικά δεδομένα σε ασθενείς με ήπια έως μέτρια συμπτώματα της νόσου COVID-19. Προυποθέτει την ύπαρξη σχετικά χαμηλού ιικού φορτίου που σημαίνει ότι είναι σημαντικό η θεραπευτική αυτή παρέμβαση να γίνει στα αρχικά στάδια της λοίμωξης ώστε τα αντι-ιικά να έχουν μεγαλύτερη ωφέλιμη επίδραση.
- Εγκεκριμένα ανοσορυθμιστικά αντισώματα δοκιμάζονται επίσης σε ασθενείς σε κρίσιμη κατάσταση, με τα πρώτα αποτελέσματα να αναμένονται τους επόμενους μήνες.
- Τα εμβόλια συνεχίζουν να αντιπροσωπεύουν την πιο σημαντική μακροπρόθεσμη στρατηγική για την αντιμετώπιση της πανδημίας, με τις πρώτες ολοκληρωμένες προσπάθειες να είναι διαθέσιμες το νωρίτερο σε 12-18 μήνες.
